გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრი დავით სონღულაშვილი სომხეთის ეკონომიკის მინისტრ გევორგ პაპოიანს და სამთავრობო დელეგაციის წევრებს შეხვდა.შეხვედრაზე მხარეებმა ქვეყნებს შორის სოფლის მეურნეობის მიმართულებით სამომავლო თანამშრომლობის შესაძლებლობები, მათ შორის, სავაჭრო-ეკონომიკური ურთიერთობის გაღრმავების პერსპექტივები განიხილეს.როგორც შეხვედრაზე  საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრმა განაცხადა, სომხეთის პრემიერ-მინისტრის ნიკოლ ფაშინიანის  და პრეზიდენტის ვაჰაგნ ხაჩატურიანის საქართველოში ვიზიტები, ხაზს უსვამს ქვეყნებს შორის მაღალი დონის პოლიტიკურ ურთიერთობებს, რაც მრავალმხრივი თანამშრომლობის შესაძლებლობებს ქმნის.საუბარი შეეხო სურსათის უვნებლობის, ასევე, დარგობრივი, მათ შორის, მევენახეობა-მეღვინეობის და  სამეცნიერო-კვლევითი მიმართულებით თანამშრომლობის და გამოცდილების გაზიარების საკითხებს.შეხვედრას საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრის მოადგილე ზურაბ ეზუგბაია, სომხეთის ეკონომიკის მინისტრის მოადგილე არმან ხოჯოიანი, საქართველოში სომხეთის საელჩოს წარმომადგენელი დავით ტერ მკრტჩიანი და საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს საერთაშორისო ურთიერთობების დეპარტამენტის უფროსი დავით ჩიტაიშვილი ესწრებოდნენ.აღსანიშნავია, რომ საქართველოში ოფიციალური ვიზიტით სომხეთის პრეზიდენტი ვაჰაგნ ხაჩატურიანი  და სამთავრობო დელეგაციის წევრები იმყოფებიან. ვიზიტის ფარგლებში, დელეგაციის შემადგენლობაში შემავალი მინისტრები შეხვედრებს შესაბამის უწყებებში კოლეგა მინისტრებთან მართავენ.

შპს „საქართველოს მელიორაცია“, აზიის განვითარების ბანკის (ADB) მხარდაჭერით,  სამცხე-ჯავახეთის რეგიონში სარწყავი ინფრასტრუქტურის რეაბილიტაცია-მოდერნიზაციას პროექტს განახორციელებს.„საქართველოს მელიორაციის“ შესაბამისი სამსახურების ხელმძღვანელი პირები და აზიის განვითარების ბანკის წარმომადგენლებმასამცხე-ჯავახეთში ნინოწმინდის, ახალქალაქის, ახალციხისა და ასპინძის მუნიციპალიტეტებში არსებული მოქმედი და გაუქმებული სარწყავი სისტემები, ასევე მათი დაფარვის ტერიტორიები დაათვალიერეს.ADB-ის ექსპერტები ადგილზე გაეცნენ სარწყავი ინფრასტრუქტურის არსებულ მდგომარეობას, რის საფუძველზეც წინასწარი შეფასებების დოკუმენტს მოამზადებენ. შემდეგ ეტაპზე განხორციელდება საპროექტო კვლევები, რომლებიც მიზნად ისახავს სარწყავი სისტემების ეფექტიან რეაბილიტაციასა და მოდერნიზაციას, რაც რეგიონში სოფლის მეურნეობის განვითარების და წყლის რესურსების უკეთ გამოყენებას შეუწყობს ხელს.

ღვინის ეროვნული სააგენტოს მხარდაჭერით, ქართული ღვინის მწარმოებელი 26 კომპანია ავსტრიის დედაქალაქ ვენაში გამართულ ქარვისფერი ღვინოების ფესტივალ Orange Wine Festival-ში მონაწილეობდა.Orange Wine Festival-ი  2012 წლიდან ტარდება და ყოველწლიურად ავსტრიაში, იტალიასა და სლოვენიაში იმართება.ღვინის ეროვნული სააგენტოს ინფორმაციით, ფესტივალში საქართველოს მონაწილეობა შესაძლებლობას იძლევა, რომ ქართული ღვინო ფართო მასშტაბით წარმოჩინდეს როგორც მომხმარებლების, ისე ღვინის საერთაშორისო ექსპერტებისა და ღვინით ვაჭრობის სფეროს წარმომადგენლების წინაშე, რაც ქართული ღვინის ბაზრების დივერსიფიკაციისა და საექსპორტო პოტენციალის ზრდის წინაპირობაა.წელს ფესტივალზე წარმოდგენილი იყო 90 მწარმოებლის 350 ღვინო მსოფლიოს 12 ქვეყნიდან.ვენაში გამართულ ფესტივალს, ავსტრიის რესპუბლიკაში საქართველოს საგანგებო და სრულუფლებიანი ელჩი ალექსანდრე მაისურაძე, კონსული თამთა კინწურაშვილი და საელჩოს სხვა წარმომადგენლები დაესწრნენ. ფესტივალზე ღვინის წარსადგენად ქართველმა მეღვინეებმა მხარდაჭერა ავსტრიის რესპუბლიკაში საქართველოს საელჩოსგანაც  მიიღეს.მიმდინარე წლის შემოდგომაზე, ასევე ქარვისფერი ღვინის პოპულარიზაციის მიზნით, ღვინის ეროვნული სააგენტოს მხარდაჭერით,  ქართული ღვინის მარნები ქალაქ ნიუ-იორკში გამართულ ქარვისფერი ღვინოების საერთაშორისო გამოფენა Orange Glou Fair-ზე და ქართული ქარვისფერი ღვინის პირველ ფესტივალ Amber Georgia-ში მონაწილეობდნენ.აღსანიშნავია, რომ ღვინის ეროვნული სააგენტოს საქმიანობის ერთ-ერთ ძირითად მიმართულებას საერთაშორისო ბაზრებზე ქართული ღვინის პოპულარიზაცია და ცნობადობის ამაღლება წარმოადგენს. სააგენტო ქართული ღვინის პოპულარიზაციის ხელშეწყობის ფარგლებში, 2013 წლიდან, ბაზრების დივერსიფიცირების მიზნით, სარეკლამო-მარკეტინგულ კამპანიებს  აშშ-ში, ევროპისა და სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიის ქვეყნებში ინტენსიურად ახორციელებს.ქართული ღვინის საექსპორტო პოტენციალის გაზრდისა და ბაზრების დივერსიფიცირების მიზნით, ღვინის ეროვნული სააგენტოს ფინანსური და ორგანიზაციული მხარდაჭერით, 2025 წლის 10 თვეში, ქართული ღვინო 29 გამოფენა-ფესტივალსა და 250-მდე დეგუსტაცია-სემინარზე აშშ-ში, ევროპისა და აზიის, ჯამში, 20-მდე ქვეყანაში იყო წარდგენილი.

ცხოველთა ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის (WOAH)  მონაცემებით, მიმდინარე წლის სექტემბრიდან, დაავადება თურქულის SAT-1 სეროტიპით გამოწვეული  აფეთქებების კერები ფიქსირდება, მათ შორის, საქართველოს საზღვართან ახლომდებარე რეგიონებში.პროფილაქტიკური ღონისძიებების განხორციელების მიზნით, სურსათის ეროვნულმა სააგენტომ შეისყიდა 500 ათასი დოზა  SAT-1 სეროტიპის შემცველი  ვაქცინა, რომელიც რეკომენდებულია  ცხოველთა ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის (WOAH)  რეფერენს ლაბორატორიის მიერ.სააგენტომ პროფილაქტიკური ვაქცინაცია  დაიწყო. ვეტერინარები ცხოველებს მთელი ქვეყნის მასშტაბით აცრიან. სურსათის ეროვნული სააგენტო ცხოველთა მეპატრონეებს მოუწოდებს,  ითანამშრომლონ სააგენტოს ვეტერინარებთან და ხელი შეუწყონ ვაქცინაციის პროცესს.თურქული (Food and Mouth Disease) წყვილჩლიქიანი შინაური და გარეული ცხოველების მაღალკონტაგიოზური,  ვირუსული ინფექციური დაავადებაა. თურქულით ავადდება ყველა სახეობის წყვილჩლიქიანი ცხოველი (მსხვილფეხა პირუტყვი, ცხვარი, თხა, ღორი, ირემი, აქლემი და სხვა), დაავადების მიმართ ყველაზე მეტი ამთვისებლობით გამოირჩევა მსხვილფეხა და წვრილფეხა საქონელი. ადამიანი თურქულით არ ავადდება.სურსათის ეროვნული სააგენტო თურქულის საწინააღმდეგო უფასო პროფილაქტიკურ ვაქცინაციას ყოველწლიურად ახორციელებს. 2025 წელს, მსხვილფეხა და წვრილფეხა ცხოველებს (მათ შორის SAT-1-ის საწინააღმდეგოდ) მილიონ 300 ათასზე მეტი ვაქცინაცია/რევაქცინაცია ჩაუტარდა.

ადგილწარმოშობის დასახელების ღვინოების რაოდენობა 33-მდე გაიზარდა, რაც ქართული ღვინის მრავალფეროვნებაზე მიუთითებს და განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია მისი პოპულარიზაციისა და საექსპორტო პოტენციალის ზრდისთვის. ამის შესახებ ინფორმაციას ღვინის ეროვნული სააგენტო ავრცელებს.ღვინო „საზანოს ოცხანურის“ გეოგრაფიული აღნიშვნის რეგისტრაციის მოთხოვნით ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნულ ცენტრს „საქპატენტი“ შპს „იმერული ღვინის ასოციაციამ“ მიმართა. აღნიშნული ღვინის წარმოების სპეციფიკაციის მომზადებასა და რეგისტრაციასთან დაკავშირებულ სხვა ტექნიკურ საკითხებში ღვინის ეროვნული სააგენტო „ქართული ღვინის ადგილწარმოშობის დასახელების სისტემის განვითარებისა და ქართული ღვინის აღნიშვნების დაცვის ხელშეწყობის პროგრამის“ ფარგლებში მონაწილეობდა.„საზანოს ოცხანური“ წითელი მშრალი ღვინოა; მიკროზონა მოიცავს თერჯოლის მუნიციპალიტეტის სოფლებს: ზედა საზანო, სკანდე, მუჯირეთ, ჩიხორი, დელტას უბანი, შიმშილაქედი, ასევე, ზესტაფონის მუნიციპალიტეტის სოფლებს: ქვედა საზანო, ტყლაპივაკე და შიმშილაქედი. მიკროზონა მდებარეობს ზღვის დონიდან 120-420 მეტრის სიმაღლეზე. ღვინო „საზანოს ოცხანური“ შეიძლება დამზადდეს მხოლოდ საზანოს მიკროზონაში მოწეული ოცხანური საფერეს ჯიშის ყურძნიდან და დაუშვებელია სხვა ჯიშების გამოყენება, თუმცა, დასაშვებია მხოლოდ ამავე მიკროზონაში მოწეული 5% საფერავის დამატება.საზანოს ოცხანური მზადდება დურდოს სრული ალკოჰოლური დუღილის გზით, ქვევრში (ჭურში) ან უჟანგავ ფოლადის რეზერვუარში.იმერეთი ვენახების ფართობით დასავლეთ საქართველოში პირველ ადგილზეა. იმერეთის ღვინოები მზადდება მთის ფერდობებზე და დაქანებებზე გაშენებული ვაზების ყურძნიდან და გამოირჩევიან მაღალი ხარისხით. ეს ღვინოები, ძირითადად, ზომიერი სიმაგრისაა, ხასიათდება სინაზით, სისრულით და თავისებური არომატით.იმერეთში დარეგისტრირებულია სამი ადგილწარმოშობის დასახელების ღვინო: სვირი, ობჩა და საზანოს ოცხანური.საქართველოში დარეგისტრირებულია დაცული ადგილწარმოშობის დასახელების ღვინოებია: ქინძმარაული, მანავი, კახეთი, ნაფარეული, თელიანი, მუკუზანი, წინანდალი, ახაშენი, გურჯაანი, ხვანჭკარა, ატენი, სვირი, ვაზისუბანი, კარდენახი, ტიბაანი, ტვიში, ყვარელი, კოტეხი, ხაშმის საფერავი, ბოლნისი, სალხინოს ოჯალეში, ახმეტა, წარაფი, ახოები, მაღრაანის ქისი, ოყურეშის უსახელოური, ზეგაანი, ასურეთული შალა, ოკამი, ობჩა, ლეჩხუმი, რაჭა და საზანოს ოცხანური.

დმანისის მუნიციპალიტეტში არსებული სამელიორაციო ინფრასტრუქტურის რეაბილიტაციის,  საირიგაციო არხების აღდგენისა და განვითარების შესახებ იმსჯელეს  შპს  „საქართველოს მელიორაციის“ გენერალურმა დირექტორმა გიგლა თამაზაშვილმა და მუნიციპალიტეტის მერმა კობა მურადაშვილმა მერიაში გამართულ სამუშაო შეხვედრაზე. შეხვედრის შემდეგ, მხარეები პანტიანის, ხორხორისა და მთისძირის წყალსაცავებზე იმყოფებოდნენ  და  არსებულ ვითარებას ადგილზე გაეცნენ.როგორც „საქართველოს მელიორაციის“ გენერალურმა დირექტორმა გიგლა თამაზაშვილმა განაცხადა, ხორხორისა და მთისძირის წყალსაცავების  რეაბილიტაცია ათეული წელია არ ჩატარებულა. მას შემდეგ, რაც მთლიანი მუნიციპალიტეტის ირიგაციის პროგრამა შემუშავდება და წყალსაცავები სრული დატვირთვით იმუშავებს,  ჯამში 2000 ჰექტარი სასოფლო-სამეურნეო მიწის ფართობი იქნება უზრუნველყოფილი სარწყავი წყლით. წყალუზრუნველყოფა სასოფლო-სამეურნეო პროდუქციის მოსავლიანობის ზრდისა და მიწის რესურსების ზედმიწევნით ათვისებისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია.მუნიციპალიტეტში სამელიორაციო სისტემების სრული რეაბილიტაციის შედეგად, ადგილობრივ ფერმერებს უფრო მეტი ხელშეწყობა ექნებათ მეურნეობების შექმნასა და განვითარებაში.

გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრის განცხადებით, „იგლ ჰილსი” დამოუკიდებელი საქართველოს ისტორიაში ყველაზე დიდ, უპრეცედენტო მასშტაბის ინვესტიციას ახორციელებს, რომლის ფარგლებშიც იქმნება დამატებითი სამუშაო ადგილები, ახალი შესაძლებლობები როგორც თბილისთან ახლოს, ასევე აჭარაში.„ამ პროექტის ეკონომიკური ეფექტი ძალიან დიდია.  წარმოუდგენელია ის კომენტარები და კრიტიკა, რომელსაც ამ საკითხთან დაკავშირებით ვხვდებით“, - აღნიშნა დავით სონღულაშვილმა.

გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრმა აგროპროდუქციის ხარისხის და მოსავლის ორგანიზებულად დაბინავების მნიშვნელობაზე ისაუბრა.„სახელმწიფომ აქტიური მონაწილეობა მიიღო დაბალი ხარისხის, არასტანდარტული ვაშლის დაბინავებაში. ახლა უკვე აქტიურად მიმდინარეობს ციტრუსის კრეფის სეზონი. ორი კვირის წინ ვიყავით აჭარაში, სადაც, აჭარის მთავრობის კოორდინაციით და ჩვენი მხარდაჭერით, საკოორდინაციო შტაბი გაიხსნა. ჩვენი პირველი რიგის ამოცანაა, მივიღოთ ხარისხიანი მოსავალი; ამავდროულად, მოსავალი რასაც მივიღებთ, შესაბამისად და სრულად იყოს დაბინავებული“, - აღნიშნა დავით სონღულაშვილმა.მინისტრის განცხადებით, საქართველოს სოფლის მეურნეობის პროდუქცია პირდაპირ უნდა ასოცირდებოდეს მაღალ ხარისხთან. ეს არის მთავარი მიზანი, რომელსაც აუცილებლად მივაღწევთ თანმიმდევრული რეფორმით.დღეის მდგომარეობით, სახელმწიფო პროგრამაში ჩართულმა ხილის გადამმუშავებელმა 15 საწარმომ 30,000 ტონაზე მეტი არასტანდარტული ვაშლი ჩაიბარა. შედეგად, ფერმერებმა 9 მლნ ლარზე მეტი შემოსავალი მიიღეს, სახელმწიფო დაფინანსება 3  მლნ ლარზე მეტს შეადგენს.არასტანდარტული ვაშლის მოსავლის რეალიზაციის ხელშეწყობის პროგრამით უზრუნველყოფილია მოსავლის სრულად დაბინავება. არასტანდარტულ ვაშლს იბარებენ  ხილის გადამმუშავებელი საწარმოები შიდა ქართლის, კახეთის, სამცხე-ჯავახეთის, მცხეთა-მთიანეთის და რაჭა-ლეჩხუმი ქვემო სვანეთის  რეგიონში.აღსანიშნავია, რომ 2025 წლის 1 აგვისტოდან 16 ნოემბრის ჩათვლით საქართველოდან ექსპორტირებულია 3.4 მლნ აშშ დოლარის ღირებულების 4.8 ათასი ტონა ვაშლი.წინა წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით, ექსპორტირებული ვაშლის რაოდენობა 7%-ით (299 ტონა), ხოლო ღირებულება 19%-ით (542 ათასი აშშ დოლარი) გაიზარდა.

შპს „საქართველოს მელიორაციის“ გენერალური დირექტორი გიგლა თამაზაშვილი აზიის განვითარების ბანკის (ADB)  მისიის წარმომადგენლებს შეხვდა. შეხვედრაზე მხარეებმა განიხილეს აზიის განვითარების ბანკის კომპლექსური საინვესტიციო პროექტი, რომელიც ორიენტირებულია სოფლის მეურნეობის, სურსათის, ბუნებისა და სოფლის განვითარების სექტორის გაძლიერებაზე.საინვესტიციო პროექტი მოიცავს დასავლეთ საქართველოში არსებულ სადრენაჟე სისტემების მდგომარეობის შეფასებას, მათი რეაბილიტაციის პოტენციალსა და მიზანშეწონილობას. ინფორმაციისა და მოსაზრებების გაზიარებასთან ერთად,  მხარეებმა  მზაობა გამოთქვეს სამომავლო მჭიდრო თანამშრომლობაზე.შეხვედრის შემდგომ, სადრენაჟე არეალების დათვალიერების მიზნით, აზიის განვითარების ბანკის მისიის წარმომადგენლები დასავლეთ საქართველოში იმყოფებოდნენ.პროექტის განხორციელების შედეგად მიღებული შეფასებები საფუძვლად დაედება ტექნიკურ-ეკონომიკურ კვლევას, რომელიც უზრუნველყოფს სტრატეგიული რეკომენდაციების გაცემას სადრენაჟე სისტემების რეაბილიტაციისა და მოდერნიზაციისთვის.

გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრმა 2025 წლის რთველი  შეაჯამა და აღნიშნა, რომ წელს დამოუკიდებელი საქართველოს ისტორიაში ყველაზე მეტი რაოდენობის ყურძნის მოსავალი - 340 ათასი ტონა დაფიქსირდა.„მხოლოდ კახეთში, რომელიც არის მევენახეობის ძირითადი რეგიონი, 330 ათას  ტონამდე  მოსავალი დაიკრიფა, რაც შარშანდელთან შედარებით 40 ათასი ტონით მეტია. რაჭაში 3000 ტონამდე ყურძენი დაიკრიფა, მაშინ როცა, გასულ წლებში 1500 ტონამდე ფიქსირდებოდა, მეტი არ იყო. ასეთი მოსავლის პირობებში, პირველი გამოწვევა რაც იყო, მაქსიმალურად ორგანიზებულად ჩატარებულიყო რთველი, სრულად დაბინავებულიყო მოსავალი. ამ რაოდენობის ყურძნის დაბინავებას შესაბამისი მოცულობები სჭირდება. 22 ათასმა მევენახემ მიიღო მოსავალი, რომელიც  დააბინავა კერძო სექტორმა და სახელმწიფომ ერთობლივად. ჯამში, რთველის მიმდინარეობის პროცესში, 475 მილიონი ლარი შევიდა სექტორში, რაც უპრეცედენტო და მნიშვნელოვანია. აქვე მინდა აღვნიშნო, რომ წელს პირველად რთველის სუბსიდია არ განხორციელებულა, მოხდა მოსახლეობისგან ჭარბი მოსავლის შესყიდვა“, - აღნიშნა დავით სონღულაშვილმა.მინისტრის განცხადებით, წელს პირველად განისაზღვრა დიფერენცირებული ფასი ყურძნის ხარისხის მიხედვით. მომავალში კიდევ უფრო მეტად გამკაცრდება და მეტად მიექცევა ყურადღება ხარისხს. აღნიშნულთან დაკავშირებით, ღვინის ეროვნულ სააგენტოს ექნება შესაბამისი განცხადებები, რასაც მევენახეებმა ყურადღება უნდა მიაქციონ. ხარისხიანი მოსავალი პრინციპულად მნიშვნელოვანია.