"მინდოდა ქართული საქმე მეკეთებინა. ამ საქმეში თავს კომფორტულად ვგრძნობ, მიხარია ამ საქმის კეთება", - ამბობს "კახელების" დამფუძნებელი ჭიჭიკო გოლეთიანი, რომელსაც კახეთის სოფლებში, ვაჩნაძიანში, კალაურსა და აკურაში 60 ჰექტარზე ხეხილის ბაღები აქვს გაშენებული. საყვარელი საქმე მცირე მეურნეობით დაიწყო და სხვადასხვა სოფელში არსებული უმოქმედო მიწები დიდ სასოფლო სამეურნეო საქმიანობაში გააერთიანა. ჭიჭიკო გოლეთიანს თითქმის ყველა სახეობის, სხვადასხვა ჯიშის ხილი აქვს გაშენებული. სანამ ხილს გააშენებდა შეისწავლა ნიადაგი, რათა სწორად განესაზღვრა, თუ რა კულტურა სად უნდა გაეშენებინა, რომ მიეღო მაღალი ხარისხის, უხვი მოსავალი."გაშენებული გვაქვს ბროწეული, ქლიავი, ვაშლი, მსხალი, ნუში, კაკალი... თავიდან დავიწყეთ შესწავლა, რა იყო მოთხოვნადი ბაზარზე. როგორც აღმოჩნდა, ხილზეც არის მოდა. რაღაც პერიოდი მოდაშია რაღაც ჯიშის ვაშლი,მაგალითად ანტონოვკა, მერე უკვე მოდაში შემოდის მწვანე ვაშლი ან რომელიმე სხვა უცხოურ ჯიშზე აკეთებს საზოგადოება აქცენტს. არა მხოლოდ საქართველოში, მთელ მსოფლიოში ასეა",- აცხადებს ჭიჭიკო გოლეთიანი. დიდ ნაწილზე ამერიკული ჯიშის ნუში აქვს გაშენებული, რომელსაც ყიდის როგორც ნაჭუჭიანს, ისე უკვე გარჩეულს. გარჩევის დროს დაზიანებული ნუშისაგან მზადდება ფქვილი, რომელსაც საკონდიტროში იყენებენ. ასევე აქვს ველური ნუში, რომელიც მედიცინაში გამოიყენება. საცდელად ზეთისხილიც გააშენა, რომლისგანაც მარინადს ამზადებს.რაც შეეხება ყურძენს, აქვს როგორც სუფრის, განსხვავებული ჯიშის ყურძენი - რედგლობი, კრიმსონი, იტალია, ასევე ტრადიციული საღვინე. წელიწადში 60 ტონამდე ღვინოსაც აწარმოებს, რომელიც საკუთარ რესტორნებში "კახელებში" იყიდება. მოყვანილი ხილი და საკუთარი ხილისგან დამზადებული პროდუქცია ადგილობრივი მომხმარებლისთვის არის გათვალისწინებული."ექსპორტზე გატანა არ მინდა და არც გავიტან. ზამთარში საქართველოში ნახავთ უამრავ ხილს, რომელიც საზღვარგარეთიდან შემოდის. როდესაც ჩემს ქვეყანაშია პროდუქტის დეფიციტი, მე ბრაზილიაში გავყიდო თუ რუსეთში?! აქაც მშვენივრად ვყიდი. ჩვენ გვენდობა ჩვენი მომხმარებელი, 28 წელია ამ საქმეს ვაკეთებთ და ვცდილობთ, ხარისხი არ დავაგდოთ", - აღნიშნა ჭიჭიკო გოლეთიანმა. მოწყობილი აქვს სამაცივრე მეურნეობაც, სადაც სარეალიზაციოდ გამზადებული ხილი და ხილისგან დამზადებული პროდუქცია ინახება.
"გეო ნუშს" საგარეჯოში ბიო ნუშის ბაღი აქვს გაშენებული. მოსავალს წელს პირველად მიიღებს.როგორც გეო ნუშის დამფუძნებელი თორნიკე მჭედლიშვილი "აგროპარტნიორთან" ამბობს, კომპანია ადგილობრივ ბაზარს ბიო ნუშით მოამარაგებს, ამასთან, გეგმავს, რომ ნუშის ზეთი და ეტაპობრივად სხვადასხვა პროდუქტები გამოუშვას."წელს, ვგეგმავ ნუშის ზეთიც დავწურო - ნედლი, ცივად დაწურული ზეთი. მომავალი წლიდან ნუშის ფქვილის გამოშვებასაც ვგეგმავ, ვნახოთ როგორ განვითარდებით, შეიძლება ნუშის რძეც დავამატო.მაქვს პირველადი გადამმუშავებელი საწარმო, თუმცა არ მაქვს გამტეხი და საწყობი. ამ ეტაპზე გამოწვევაა სასაწყობე და საკრეფი მეურნეობა, რადგან მოსავლის აღება, გადამუშავება, დასაწყობება - ეს უწყვეტი ციკლი უნდა იყოს. თუ მოსავლის აღება დროში გაიწელა, გარე გარსი ახმება და მისი გარჩევა რთულდება. თუ გარჩევა დროულად ვერ მოხერხდება, შეიძლება დასაწყობების დროს ობი აიღოს", - აღნიშნა თორნიკე მჭედლიშვილმა.
"კომპანია ლურჯი" ბაღი, რომელსაც სენაკის მუნიციპალიტეტში, 17 ჰექტარზე გაშენებული ლურჯი მოცვის პლანტაციები აქვს, ინოვაციური ტექნოლოგიების დანერგვას ცდილობს.ლურჯი ბაღის თანადამფუძნებელი ნიკოლოზ დიდებაშვილი ამბობს, რომ კომპანიამ ბაღის სენსორული მართვის სისტემის დანერგვა გადაწყვიტა, რომელიც ფერმერს ეხმარება მცენარე აკონტროლოს განვითარების ყველა ეტაპზე, რაც მათ სხვადასხვა რისკებისგან დააზღვევს. კომპანიამ ბაღის გაშენებამდე, მოცვის კულტურაც შეისწავლა და ამ დარგში გამოცდილი ქვეყნებისგან ინფორმაციაც მიიღო. "რამდენიმე მიმართულებით დავიწყეთ ინფორმაციის მოძიება, პირველ რიგში ლურჯი მოცვის ეკონომიკა გავიარეთ, შევისწავლეთ კულტურა - მივიღეთ აგრონომიული ცოდნა და გამოცდილება, შევარჩიეთ ადგილი, რომელიც მიზანშეწონილი იყო ლურჯი მოცვის წარმოებისთვის, ჰავის, კლიმატის, წყლისა და ნიადაგის ანალიზებიდან გამომდინარე", - აღნიშნა ნიკოლოზ დიდებაშვილმა. კენკროვან კულტურას საექსპორტო პოტენციალი აქვს. ფერმერებიც ევროპულ ქვეყნებს უმიზნებენ, შესაბამისად მნიშვნელოვანია ხარისხის უზრუნველყოფა. ამ პროცესში გადამწყვეტია სამაცივრე მეურნეობების განვითარება, რადგან მოცვი მალფუჭებადი პროდუქტია."მოსავლის აღების შემდეგ ყველა ეტაპის დაცვა უმნიშვნელოვანესია. საჭიროა ყველა ეტაპის სწორად და თანმიმდევრულად დაცვა, მოსავლის კრეფიდან დაწყებული, პროდუქციის სამაცივრემდე მიტანით, ტრანსპორტირებით გაგრძელებული და დახლზე განთავსებით დამთავრებული. ვფიქრობ, ქვეყანაში გვჭირდება ინფრასტრუქტურის მოწესრიგება და სამაცივრე მეურნეობის განვითარება", - აღნიშნა ნიკოლოზ დიდებაშვილმა.
ნუშის ფერმერი გიორგი ჯავრიშვილი ნუშის გადასამუშავებელი საწარმოების რაოდენობის ზრდის აუცილებლობას ხედავს.როგორც ფერმერი "აგროპარტნიორთან" აცხადებს, მისი ბაღი კასპის მუნიციპალიტეტში 32 ჰექტარზეა გაშენებული. 5 000 ძირი ესპანური ჯიში "გუარა" საქართველოში შეიძინა, 11 000 კი, ესპანეთიდან ჩამოიტანა. მოსავლიანობა ნელ-ნელა იზრდება. წელს კი, დაახლოებით 10-12 ტონა მოსავლის მოლოდინი აქვს."ჩვენი ნუში ადგილობრივ ბაზარზე იყიდება, მოთხოვნაა როგორც ნუშის გულზე, ისე გაუტეხავზე. ამ ეტაპზე ადგილობრივ ბაზარს ვაკმაყოფილებთ, მაგრამ როდესაც ჩვენი მოსავალი გაიზრდება, მოსაძებნია ექსპორტზე გატანის საშუალებები.ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს ნუშის გადამუშავებას და გადასამუშავებელი ცენტრების შექმნას საქართველოში, ძალიან კარგი იქნება, რომ ეს ხელისუფლებამ საკუთარ თავზე აიღოს", - აღნიშნა გიორგი ჯავრიშვილმა.
