რესტორატორი ფერმაში - როგორია შოთა ბურჯანაძის აგრომეურნეობა ლაგოდეხში

მოცვის ექსპორტი მზარდია

საქართველოდან მოცვის ექსპორტი მზარდი ტენდენციით გამოირჩევა. 2024 წლის 1 მაისიდან 16 ივნისის ჩათვლით, უკვე ექსპორტირებულია 1.8 ათასი ტონა მოცვი, რომლის ღირებულებამ 11.4 მლნ აშშ დოლარი შეადგინა.სოფლის მეურნეობის სამინისტროს ინფორმაციით, გასული წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით, ექსპორტირებული მოცვის მოცულობა 1.4 ათასი ტონით, 4.5-ჯერ, ხოლო ღირებულება - 8.7 მლნ აშშ დოლარით 4.2-ჯერ გაიზარდა. 

აგროდაზღვევის სახელმწიფო პროგრამაში ცვლილებებია

საქართველოს მთავრობის სხდომაზე მიღებული გადაწყვეტილებით, აგროდაზღვევის სახელმწიფო პროგრამაში ცვლილებები განხორციელდა.ცვლილებების თანახმად, გაიზარდა დასაზღვევი სასოფლო-სამეურნეო ნაკვეთის ფართობი - ნაცვლად 10 ჰექტარისა,  ფერმერები შეძლებენ  არაუმეტეს 20 ჰექტარის დაზღვევას; მარცვლეული კულტურის დაზღვევის შემთხვევაში კი, ნაცვლად 50 ჰექტარისა, არაუმეტეს 100 ჰექტარს.ამასთან, მცირდება მრავალწლოვანი სასოფლო-სამეურნეო კულტურების შემთხვევაში, ზარალის შეფასების ვადები და ნაცვლად  21 დღისა, განისაზღვრება 15 დღით. ასევე, სადაზღვევო შემთხვევის დარეგულირების ნაწილში იცვლება დამზღვევის მიერ მზღვეველისათვის სატელეფონო შეტყობინების ვადა და ნაცვლად 24 საათისა, განისაზღვრება  72 საათით; აღნიშნული ცვლილება განაპირობა იმ გარემოებამ, რომ უფრო მეტი დრო ჰქონდეთ ფერმერებს სადაზღვევო შემთხვევის დროს  შეტყობინების განხორციელებისთვის.იცვლება ასევე სადაზღვევო ტარიფები; კერძოდ, ფიქსირებული სადაზღვევო ტარიფის ნაცვლად, იქნება სადაზღვევო ტარიფის  ქვედა და ზედა ზღვარი. აღნიშნული ცვლილება შესაძლებლობას მისცემს, ერთი მხრივ, სადაზღვევო კომპანიებს მომხმარებელს შესთავაზონ  რისკზე დაფუძნებული ტარიფი და, მეორე მხრივ, დამზღვევებს სადაზღვევო პრემიის ოდენობის მიხედვით შეარჩიონ სადაზღვევო კომპანიები. აღნიშნული ცვლილება ასევე ხელს შეუწყობს პროგრამაში ჩართულ სადაზღვევო კომპანიებს შორის კონკურენციის გაზრდას.აგროდაზღვევის სახელმწიფო პროგრამის ფარგლებში სადაზღვევო პოლისი ფარავს  ისეთ სადაზღვევო  რისკებს, როგორებიცაა სეტყვა, წყალდიდობა, ქარიშხალი და  საშემოდგომო ყინვა (მხოლოდ ციტრუსოვანი კულტურებისათვის - 1 სექტემბრიდან 30 ნოემბრის ჩათვლით პერიოდში). თითოეული დამზღვევი სადაზღვევო პოლისის პრემიის 70%-იან თანადაფინანსებას მიიღებს პროგრამით გათვალისწინებულ ყველა კულტურაზე.2014 წლამდე არ არსებობდა მექანიზმი, რომლითაც ფერმერებს შეეძლოთ კლიმატური რისკებისგან დაეცვათ საკუთარი მოსავალი. აგროდაზღვევის პროგრამის გაჩენით, დაზღვევა იმ ფერმერებისთვის გახდა ხელმისაწვდომი, ვისაც მცირე მეურნეობა აქვთ და ყველაზე მეტად სჭირდებოდა სახელმწიფო თანადგომა. აგროდაზღვევის პროგრამა არის ინსტრუმენტი, რომლითაც უფრო პროგნოზირებადი ხდება სოფლის მეურნეობა და დაინტერესებული პირებისთვის უფრო მიმზიდველს ხდის დარგში ინვესტირებას.

მეთხილე ფერმერებისთვის აგრობარათებზე ქულების დარიცხვა დაიწყო

თხილის წარმოების ხელშეწყობის პროგრამის ფარგლებში, თხილის კადასტრში ბაღების რეგისტრაციის პარალელურად, აგროქულების დარიცხვის პროცესი დაიწყო. მიმდინარე წლის 30 აპრილის ჩათვლით პერიოდში თხილის კადასტრში დარეგისტრირებულ ყველა ფერმერს შესაბამისი ქულები დაერიცხება.პროგრამის ფარგლებში, მთელი ქვეყნის მასშტაბით, 2024 წლის 31 მარტის მდგომარეობით, 40,000 ჰექტარზე მეტი თხილის ბაღია რეგისტრირებული.მეთხილე ფერმერებმა თხილის კადასტრში რეგისტრაციისათვის  სოფლის განვითარების სააგენტოს რეგიონულ სამსახურებს უნდა მიმართოთ. ბაღების რეგისტრაცია 2024 წლის 30 აპრილის  ჩათვლით განხორციელდება. ქვეყნის მასშტაბით, სოფლის განვითარების სააგენტოს 9 რეგიონული სამსახური ფუნქციონირებს. სოფლებში თხილის კადასტრის სამუშაო ჯგუფის წარმომადგენელების  ფერმერებთან შეხვედრები უკვე ჩატარდა.სოფლის განვითრების სააგენტო ფერმერებს და დაინტერესებულ მხარეებს შეახსენებს, რომ სახელმწიფო პროგრამაში მონაწილეობის მისაღებად,  საქართველოს მოქალაქე ფიზიკურ პირს საკუთრებაში ან/და ფაქტობრივ მფლობელობაში  უნდა გააჩნდეს თხილის ბაღი, ჯამურად  არანაკლებ  0.2 ჰა  და არაუმეტეს 3 ჰა.  სუბსიდიის მოცულობა განისაზღვრება 500 ლარით 1 ჰა თხილის ბაღზე გადაანგარიშებით.პროგრამაში ჩართულ პირებზე სუბსიდია გაიცემა ლიბერთი ბანკის  აგრობარათზე შესაბამისი ქულების დარიცხვით. აგრობარათის გასააქტიურებლად ან ახალი ბარათის ასაღებად, ბანკში ვიზიტამდე, ბარათზე ქულების დარიცხვის შესახებ ინფორმაციის გადამოწმება შესაძლებელია ლიბერთი ბანკის ვებგვერდზე სპეციალიზებულ აგრომაღაზიებში დარიცხული  ქულების გამოყენების ბოლო ვადაა 2024 წლის 31 აგვისტო.აღსანიშნავია, რომ 2023 წელს, თხილის წარმოების ხელშეწყობის პროგრამის ფარგლებში, აგრობარათზე ქულა დაერიცხა 61,418 უნიკალურ ბენეფიციარს, ფართობმა შეადგინა 43,952 ჰა. დარიცხული ქულების ეკვივალენტი ოდენობაა 21,976,355 ლარი, საიდანაც ბენეფიციარების მიერ განაღდებულია 20,922,693 ლარი.თხილის წარმოების ხელშეწყობის პროგრამა ხორციელდება საქართველოს ყველა მუნიციპალიტეტში, გარდა თვითმმართველი ქალაქებისა.

ასოციაცია: წლის პირველ კვარტალში ნუშსა და კაკალზე ფასები 15-20%-ით გაიზარდა

ნუშისა და კაკლის მწარმოებელთა ასოციაცია წელს კაკლოვანი კულტურების მოსავლის გაორმაგებას ელის. ასოციაციის ხელმძღვანელის ინფორმაციით, 2023 წელს ქვეყანაში 2 000 ტონა ნუშის, ხოლო 2 500 ტონა კაკლის მოსავალი მოვიდა. თორნიკე ლათათიას ინფორმაციით, კაკლოვანი კულტურები როგორც საფასო, ისე ხარისხობრივი კუთხით ადგილობრივ ბაზარზე იმპორტირებულ პროდუქციას კონკურენციას უწევენ.„პროდუქტი, რომელსაც ვაწარმოებთ, 90% საექსპორტოა. ფასებს ადგენს საერთაშორისო ბაზარი და გვიწევს ამ მოცემულობაზე მორგება. თუმცა,  ტენდენცია ფასების ზრდისკენაა მიმართული.  2024 წლის პირველ კვარტალში დაახლოებით 15%-20%-ით გაიზარდა ფასები ნუშზეც და კაკალზეც.“-აღნიშნა თორნიკე ლათათიამ.ქართული ნუშისა და კაკლის  ძირითადი სარეალიზაციო ბაზარი ევროპა და გალფის ქვეყნებია. მცირე რაოდენობით ქართული კაკლოვანი პროდუქტი მეზობელ ქვეყნებში და ინდოეთშიც იყიდება.2023 წელს ნუშის ექსპორტისგან ქვეყანამ 3.5 მლნ დოლარის შემოსავალი მიიღო და ჯამში, 800 ტონა ნუში გაიტანა ექსპორტზე.  რაც შეეხება კაკალს, 2023 წელს 570 ათასი დოლარის  ღირებულების 114 ტონა კაკალი გავიდა ექსპორტზე.

სოფლის მეურნეობის დარგში ინვესტიციის ჯამურმა მოცულობამ 7,64 მილიარდ ლარს გადააჭარბა

სოფლის მეურნეობის დარგში არსებული გამოწვევები, პერსპექტივები და ფინანსურ რესურსებზე ხელმისაწვდომობის გაუმჯობესების საკითხები სახელმწიფო უწყებების და ბიზნესსექტორის წარმომადგენლებმა ერთობლივ შეხვედრაზე განიხილეს.შეხვედრას საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარის მოადგილე ნინო წილოსანი, გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრის მოადგილე თენგიზ ნასარიძე, საქართველოს პარლამენტის აგრარულ საკითხთა კომიტეტის თავმჯდომარე გელა სამხარაული და USAID-ის ეკონომიკური ზრდის ოფისის დირექტორის მოვალეობის შემსრულებელი ენი სთიდი ესწრებოდნენ.გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრის მოადგილემ სახელმწიფოს მიერ ევროკავშირთან, საერთაშორისო დონორ ორგანიზაციებთან და ფონდებთან ერთად განხორციელებულ პროექტებზე გაამახვილა ყურადღება და აღნიშნა, რომ სოფლის მეურნეობის დარგში ფინანსებზე ხელმისაწვდომობა წლიდან წლამდე იზრდება.„10 წელზე მეტია, ვახორციელებთ სხვადასხვა მხარდამჭერ პროგრამას, რომლის ფარგლებშიც სოფლის მეურნეობის დარგში ინვესტიციის ჯამურმა მოცულობამ 7,64 მილიარდ ლარს გადააჭარბა, საიდანაც სახელმწიფო თანადაფინანსება თითქმის 2,04  მილიარდი ლარია. სახელმწიფო პოლიტიკის ხელშეწყობით, აგროსასურსათო პროდუქციის ექსპორტი ყოველწლიურად მზარდია.  2023 წელს, საქართველოდან  მსოფლიოს 106 ქვეყანაში ექსპორტირებულია, რეკორდული, 1.44 მილიარდამდე აშშ დოლარის ღირებულების აგროსასურსათო პროდუქცია, რაც 2022 წლის მაჩვენებელს 15%-ით აღემატება, ხოლო ბოლო 12 წელიწადში გვაქვს 181%-იანი ზრდის მაჩვენებელი“, - განაცხადა თენგიზ ნასარიძემ.შეხვედრაზე საქართველოს პარლამენტის აგრარულ საკითხთა კომიტეტის მიერ განხორციელებული თემატური მოკვლევის „ფინანსებზე ხელმისაწვდომობა აგრარულ სექტორში“ შედეგები განიხილეს. აღნიშნული დოკუმენტი USAID-ის ინოვაციების პროგრამის ფინანსური მხარდაჭერით შეიქმნა.„მიუხედავად იმისა, რომ 2013 წლიდან სოფლის მეურნეობის პორტფელში  სახელმწიფო პროგრამების და კრედიტების სუბსიდირების მიმართულებით  შთამბეჭდავი დინამიკა გვაქვს, კერძო ბიზნესის მხრიდან აგრარული სექტორის დაკრედიტება მაინც ძალიან დაბალია. ჩვენ მიერ განხორციელებულმა თემატურმა მოკვლევამ გვაჩვენა ის წინააღმდეგობები, რომელიც საბანკო სექტორს აქვს. გაიცა რეკომენდაციები როგორც სახელმწიფო უწყებებისთვის, ასევე ბიზნესსექტორის წარმომადგენლებისთვის“, - აღნიშნა ნინო წილოსანმა.USAID-ის ეკონომიკური ზრდის ოფისის დირექტორის მოვალეობის შემსრულებელმა ენი სთიდმა ამერიკის მთავრობის მხრიდან საქართველოს უწყვეტ მხარდაჭერას გაუსვა ხაზი და აღნიშნა, რომ 30 წელია აშშ მხარში უდგას საქართველოს ეკონომიკის მდგრადი განვითარების მიმართულებით.შეხვედრა საქართველოს პარლამენტის აგრარულ საკითხთა კომიტეტის ორგანიზებით გაიმართა და მასში მონაწილეობა საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს, საქართველოს პარლამენტის აგრარულ საკითხთა კომიტეტის, USAID-ის, საქართველოს ფერმერთა ასოციაციის, სოფლის განვითარების სააგენტოს, ბანკებისა და მიკროსაფინანსო ორგანიზაციების წარმომადგენლებმა მიიღეს.